زندگی، افکار و گفتار حضرت علی(ع) همگی پند و اندرز بوده و راهگشای زندگی هستند، گفتار امام در نهجالبلاغه، نامهها و خطبههای ایشان همگی نکتههای ظریفی هستند که در ابعاد مختلف به کار میآیند وصیت ایشان به امام حسن نیز از جمله منابع ارزشمند و سازنده است .
امام علی(ع) در وصیت خود به امام حسن(ع) مواردی را مطرح کرده است که تنها توجه به فرازها و گوشه هایی از آن بیانگر زندگی ساز بودن و توجه همه جانبه به لحظه لحظه های زندگی فردی، خانوادگی و اجتاعی است .
در این وصیت نامه آمده است:
پسرم حسن تو و همه فرزندان و خاندانم و هر کس را که این نامه به او می رسد، به امور زیر سفارش می کنم:
- هرگز تقوای الهی را از یاد نبرید و کوشش کنید تا دم مرگ بر دین خدا باقی بمانید.
- همه با هم به ریسمان خدا چنگ بزنید و بر اساس ایمان به خدا، متحد باشید و از هم جدا نشوید.
- نزدیکان و خویشاوندان را از یاد نبرید. صله رحم کنید که صله رحم، حساب انسان را نزد خدا آسان می کند.
- با همسایگان خوشرفتاری کنید. پیامبر آن قدر در مورد همسایه سفارش کرد که ما گمان کردیم برای همسایگان از همسایه خود ارث قرار می دهد.
- مبادا دیگران در عمل کردن به قرآن بر شما پیشی گیرند.
- توجه شایسته به نماز چرا که نماز ستون دین است.
- رمضان که روزه آن ماه سپری است برای آتش جهنم.
- جهاد در راه خدا از مال و جان خود در این راه کوتاهی نکنید و زکات مال آتش خشم الهی را خاموش می کند.
- امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید...
این موارد بخشی از توصیه ها و وصیت امیرالمؤمنین به فرزندشان امام حسن(ع) است که همین موارد نیز به خوبی بیان می کند امام به جنبه های مختلف زندگی توجه داشته، خیر و سعادت دنیا و آخرت را به واسطه اعمال نیک و شایسته و توجه به خالق هستی، نوعدوستی و خیرخواهی برای مؤمنان خواستار است .
به همین دلیل نیز راهکارها و عوامل دستیابی به این خیر ، کسب فضیلت و قرار گرفتن در مسیر کمال را به صورت ساده و موجز بیان کرده است .
وصیتنامه حضرت على (ع) را در کتابهاى حدیث به اجمال و تفصیل و به طور گوناگون نقل شده که یکى را ابوالفرج نقل کرده و در کافى مرحوم کلینى هم نظیر همین وصیت را که ابوالفرج روایت کرده، نقل مىکند و در نهج البلاغه نیز (در زیر نامه شماره 47) اجمالى از این وصیت آمده و خلاصهاى از آن در کشفالغمه و روایات دیگر آمده که همه آنها را مجلسى(ره) در بحارالانوار نقل کرده است.