مواد مخدر ، معضلی پیچیده و مایه نگرانی جهانی
توسعه کشت خشخاش در افغانستان در سایه عدم ثبات کامل سیاسی در این کشور به موازات به خدمت قاچاقچیان در آمدن لابراتورهای پیشرفته و وسایل ارتباطی نوین، معضل تولید و قاچاق این مواد و مبارزه با آن را در سطح جهانی "شدیدا پیچیده" و به یک "نگرانی عمومی جهانی" تبدیل کرده است.

توصیف وضعیت با عبارت "شدیدا پیچیده" و ابراز نگرانی از آن، نقطه عطف تمامی سخنرانی‌ها و گزارش‌هایی بود که افسران رابط مبارزه با مواد مخدر کشورهای منطقه و سفرای آن‌ها روز سه شنبه در هفتمین کنفرانس بین‌المللی خود در تهران ، ارایه کردند.

وضعیت پیچیده موجود به‌گفته "روبرتو آربیتریو ‪ Roberto Arbitrio‬نماینده برنامه ملل متحد برای مبارزه با مواد مخدر در ایران ‪ ، UNDOCIran‬بیشتر از آنجا ناشی می‌شود که تولید خشخاش در افغانستان به بیش از هشت هزارتن رسیده و سطح کشت آن نیز فوق‌العاده افزایش یافته است.

"آربیتریو" این وضعیت را در کنار دستیابی باندهای تولید و قاچاق مواد مخدر به‌فناوری‌های نوین لابراتوری که باعث شده مخدرهای کم‌حجم ولی پرخطرتر وارد بازار شود ، عواملی می‌داند که باعث نگرانی فزاینده جهانی نسبت به سلامت عمومی بخصوص سلامت جوانان شده است.

وی در حاشیه کنفرانس در گفت وگویی که با ایرنا داشت، ایران را از موفق -ترین کشورهای جهان در امر مبارزه با موادمخدر معرفی کرد و گفت که ایران در میان کشورهای عضو برنامه مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل در سال میلادی گذشته با بیش از ‪ ۴۰۰‬تن کشف ، موفق‌ترین عملکرد را داشته است.

"آربیتریو" به سه‌هزار شهید پلیس ایران درراه مبارزه با مواد مخدر ادای احترام کرد و خواستار حمایت جامعه جهانی و همه اعضای برنامه ملل متحد از دولت افغانستان برای مبارزه با مواد مخدر شد.

در همه سخنرانی‌ها و گزارش‌های ارایه شده به کنفرانس ، افغانستان آلوده -ترین نقطه جهان از نظر کاشت گیاهان مخدر و بخش‌هایی از پاکستان که به مناطق قبایلی‌معروف است، عمده مراکز استقرار لابراتورهای تولید مخدرهای با منشا گیاهی و یا شیمیایی معروفی شدند.

"محمد انام هوشمن" ‪ Mohammad anam Houshman‬افسرارشد پلیس افغانستان در مبارزه با مواد مخدر ، ‪ ۲۳‬سال جنگ داخلی در این کشور ، لانه گزینی گروه‌های تروریستی و حضور نیروی بیگانه در افغانستان را از جمله دلایلی می‌داند که باعث شده تا این کشور به عمده‌ترین کانون تولید مواد مخدر در جهان تبدیل شود.

"هوشمن" می‌گوید که کاشت وبرداشت خشخاش درافغانستان واداره لابراتورهایی که در آن مواد مخدر فرآوری می‌شود ، سازمانی بسیار پیچیده دارد که پلیس افغانستان با امکانات و توانایی‌های پایین پرسنلی، آموزشی ، فنی و لجستیک خود، قادر به مبارزه تمام عیار با آن نیست.

وی می‌گوید که اداره سازمان‌های قاچاق در افغانستان به عهده گروه‌های تروریستی مانند القاعده و طالبان و باندهای فوق‌العاده پیچیده مافیایی است که‌امکانات در اختیارشان حتی از ارتش کنونی افغانستان بیشتر و مدرن‌تر است.

به گفته هوشمن ، پلیس افغانستان مصمم به مبارزه قاطع با کاشت و تولید و قاچاق مواد مخدر در کشور خود است، اما شرایط ویژه امنیتی که افغانستان در آن بسر می‌برد ، به علاوه سایه سنگین حضور نیروهای خارجی در آن ، باعث شده مافیای بزرگ مواد مخدر همیشه چندین قدم جلوتر از آن باشد.

وی می‌گوید که سطح کاشت و میزان برداشت مخدرها در افغانستان درپی حضور نیروهای بیگانه به‌رهبری آمریکا درآن، افزایش چشمگیری داشته است و آمارهای سازمان ملل نیز آن‌را تایید می‌کند، اما حاضر نیست رابطه این دو امر را با هم و چگونگی‌اشان توضیح دهد.

تغییر الگوی استعمال مواد مخدر در سطح جهانی و پیدا شدن مسیرهای تازه برای انتقال این مواد به بازارهای مصرف و رشد مصرف در کشورهایی در منطقه که تا چندی پیش می‌شد با کمی ارفاق، آن‌ها را کشورهای عاری ازمخدرها دانست از دیگر زمینه‌های نگرانی افسران مبارزه با مواد مخدر و برنامه ملل متحد در نشست مشترک تهران است.

افسر ارشد مبارزه با مواد مخدر یکی ازکشورهای جنوبی خلیج فارس می‌گوید که افزایش مصرف حشیش در کشورهای منطقه، موجب پیدا شدن مسیرهای تازه برای قاچاق آن و سازماندهی باندهایی شده‌است که به همه نوع تجهیزات برای مقابله با پلیس مجهز هستند.

آسیای مرکزی وروسیه ازمسیرهای تازه برای انتقال موادمخدر از افغانستان به اروپا و چین هستند.

افسرانی که‌از این دو منطقه در نشست تهران شرکت دارند، می‌گویند که وضعیت جدید بویژه در پی استقرار لابراتوارهای تولید مواد مخدر در شمال افغانستان در دوران سلطه طالبان، آن‌ها را با دشواری‌هایی در امر مبارزه با مواد مخدر روبرو کرده‌است، وضعیتی که در آن باید از رشد اعتیاد بخصوص در میان جوان‌ها بیش از هر زمانی نگران بود.

شرکت‌کنندگان در نشست تهران به اتفاق برنامه مبارزه با مواد مخدر ایران راموفق ارزیابی می‌کنند و بر این اعتقاد هستند که کشورهایی بخصوص اروپایی وآمریکا که‌بازارهای آن‌ها عمده هدف باندهای قاچاق است، و برنامه ملل متحد، باید هرچه بیشتر ایران را در این زمینه یاری کنند.

سردار" اسماعیل احمدی مقدم" فرمانده‌پلیس ایران می‌گوید: تولید و قاچاق موادمخدر از افغانستان ، امروزه به یک مساله و عامل نگرانی همه‌ی کشورهای جهان تبدیل شده‌است. کشت روزافزون خشخاش درافغانستان جهان را واقعا بحرانی کرده‌است. پلیس ایران با بکارگیری همه‌ی امکانات و منابع انسانی و مالی خود و با کمترین کمک بین‌المللی، به مقابله با این معضل جهانی پرداخته‌است. / ایرنا