تشکیل انجمن صنفی کارفرمایی مدیران مسئول مطبوعات کرمان

در این انجمن سوگند نامه‌ای تدوین شده که در ابتدای عضوگیری به مدیران داده خواهد شد که به هیچ وجه عقاید سیاسی خود را در امور صنفی دخالت ندهند و صرفا به امور حرفه‌ای خود بپردازند.


سایت خبری کرنا نوشت : ایجاد تشکل‌ها و مجامع غیردولتی برای حمایت از افرادی که در حوزه‌های مختلف دارای مشترکاتی هستند، در شرایط کنونی امری بدیهی است؛ از پزشکان و مهندسان گرفته تا دانشگاهیان و حتی کامیون‌داران و رانندگان اتوبوس و تاکسی، دارای اتحادیه‌هایی هستند که با جدیت حقوق آنان را پی‌گیری می‌کنند. اما متاسفانه تشکل‌ها و اتحادیه‌هایی که برای حمایت از روزنامه‌نگاران شکل می‌گیرد؛ گاهی بیش از آن‌که هویت صنفی داشته باشد، هویت دولتی پیدا می‌کند.  
استان کرمان هم با بیش از یک قرن سابقه‌ی روزنامه‌نگاری از این قاعده مستثنی نیست. البته همیشه افراد مختلفی از این صنف تلاش کرده‌اند تا سر و سامانی به وضعیت روزنامه نگاران کرمان بدهند؛ اما به خاطر اختلاف سلیقه‌هایی که پیش آمده است؛ راه به جایی نبرده‌اند.
در این میان چند تن از مدیران مسئول نشریات محلی برای سامان بخشیدن به وضعیت نشریات محلی استان، به تشکیل انجمن صنفی کارفرمایی صاحبان امتیاز و مدیران مسئول مطبوعات محلی کرمان اقدام نموده‌اند. برای آگاهی از اهداف این انجمن و برنامه‌های آن با «محمدعلی فردوسی» از روزنامه‌نگاران با سابقه‌ی استان که برای تاسیس این انجمن تلاش فراوانی کرده است؛ به گفت و گو نشستیم.
چه انگیزه‌ای برای تشکیل انجمن صنفی کارفرمایی صاحبان امتیاز و مدیران مسئول مطبوعات محلی کرمان داشتید؟
قبل از پاسخ به این سوال بهتر است تعریفی از مطبوعات و رسالت آن داشته باشیم. سابقه‌ی روزنامه نگاری ایران حدود 176 سال است و اولین قانون مطبوعات هم یک صد سال پیش تدوین شد. مطبوعات در انقلاب مشروطه در کنار ارکان سه‌گانه‌ی مقننه، مجریه و قضاییه به عنوان رکن چهارم مشروطه لقب گرفتند که معنایش از دیدگاه کارشناسان علوم سیاسی و ارتباطات، نظارت بر عملکرد قوای سه‌گانه‌ی فوق است. بنابراین در صورتی که امکان نقد قوا وجود داشته باشد؛ عملا مانع از انحراف آن‌ها خواهد شد. پس با تلقی مطبوعات به عنوان رکن چهارم دموکراسی، نشریات از یک نهاد کاملا مخبر و ناقل اطلاعات به نهادی موثر و کارا که می‌توانست تاثیر عمیقی بر مسائل سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مردم و حکومت‌ها بگذارد؛ تبدیل شد و با توجه به گسترده شدن دایره‌ی رسانه‌ها در جهان، امروز گذشته از مطبوعات، سایت‌ها، وبلاگ‌ها و رادیو و تلویزیون هم این رسالت را بر دوش دارند.
امروز رسانه‌ها به ویژه مطبوعات در مهندسی افکار عمومی نقش بسزایی دارند؛ چرا که نهادینه کردن همه‌ی موضوعات در بطن جامعه، ابتدا از مطبوعات شروع می‌شود و از سویی طهارت و پاکی افکار، اندیشه و قلم  اصحاب رسانه‌ها و از سوی دیگر حمایت صنفی از مدیران، روند ارتقای سطح کیفی مطبوعات به ویژه مطبوعات محلی را تسهیل خواهد کرد.
درحال حاضر در کشور بیش از 3500 عنوان نشریه وجود دارد و به همین اندازه یا کم‌تر هم صاحب امتیاز و مدیر مسئول که بار اصلی نشریه اعم از مشکلات نرم افزاری، سخت افزاری، مالی و از همه مهم‌تر پاسخ‌گویی را بر دوش دارند؛ ولی به عدد انگشتان دست، انجمن‌های صنفی برای حمایت از آنان وجود ندارد و این بسی مایه‌ی تاسف است.
در استان کرمان نیز با وجود بیش از یک صد نشریه، کار صنفی چندانی به جز فعالیت‌های پراکنده و بعضا قائم به فرد صورت نگرفته است. بدیهی است آمار کمی مطبوعات در این استان اگرچه نشانه‌ی تکثر عقاید است؛ ولی نشانه‌ی توسعه نیست و باید با ایجاد نهادهایی خودجوش از بطن مدیران مطبوعات، در مسیر ارتقای سطح کیفی مطبوعات گام برداشت و نبود این انجمن‌های صنفی برای مطبوعات که در رده‌ی نخبگان جامعه قرار دارند، نقطه‌ی ضعف بزرگی محسوب می‌شود.
روزنامه‌نگاری، حرفه‌ای سخت و زیان‌آور است و باید از فعالان آن از طریق انجمن‌های صنفی حمایت شود
با این انگیزه، طرح ایجاد انجمن صنفی مدیران مسئول مطرح و آقایان «بختیار مجاز» مدیر مسئول هفته‌نامه‌ی گلدشت، «ذبیح‌الله بلوردی» مدیر مسئول هفته‌نامه‌ی نگارستان و بنده به عنوان هیئت موسس داوطلب شدیم تا اقدامات اولیه را برای تشکیل این انجمن ازطریق اداره‌ی کار پی‌گیری نماییم.
تاکنون چه پروسه‌ای برای تاسیس این انجمن طی شده است و زیر نظر کدام نهاد فعالیت می‌کند؟
ابتدا تقاضای اولیه‌ی ایجاد این انجمن صنفی به اداره‌ی کار داده شد و پس از مدتی مجوز مربوط از وزارت کار اخذ و مراحل آگهی و ثبت نام از علاقه‌مندان دنبال شد و با یاری خداوند به زودی اولین مجمع عمومی و انتخابات هیئت مدیره برگزار خواهد شد.
این انجمن براساس ماده‌ی 131 قانون کار، تشکیلاتی صنفی است و هدف آن، حفظ حقوق و منافع مشروع و قانونی و بهبود وضع اقتصادی مدیران مسئول که خود متضمن حفظ حقوق جامعه است؛ می‌باشد.
چه ضعف‌هایی باعث شد احساس کنید با وجود این انجمن، می‌توان آن‌ها را برطرف کرد؟
با توجه به تجربه‌ی سه دوره فعالیت اینجانب در خانه‌ی مطبوعات و آسیب شناسی مشکلات این خانه، به این نتیجه رسیدیم که اعضای هر انجمن صنفی بایستی منافع مشترک داشته باشند تا بتوانند با تشریک مساعی موانع پیش‌رفت صنف خود را از پیش پا بردارند و این در خانه‌ی مطبوعات با ترکیب شورایی متشکل از همه‌ی دست اندرکاران مطبوعات، اعم از مدیر مسئول، خبرنگار، طراح و نویسنده و... امکان ندارد.
اگرچه من و هم‌فکرانم در خانه‌ی مطبوعات تلاش زیادی کردیم که این خانه به‌ عنوان یک تشکل صنفی قلمداد شود؛ ولی به لحاظ ماهیت آن، قابل تغییر نبود. اما این انجمن در صورت مشارکت همه جانبه‌ی مدیران مطبوعات و اشتراک منافع، قطعا خواهد توانست بخشی از مشکلات فعلی مطبوعات محلی را حل کند.
همان‌طور که گفتم روزنامه نگاری ما اگر چه قدمتی 176 ساله دارد؛ ولی وارداتی است و به لحاظ غیبت احزاب که نقش آنان را مطبوعات به عهده گرفتند، سیاسی هم قلمداد شده، همواره دچار مشکلاتی بوده که مهم‌ترین آن مشکل مدیریت است. به ‌نظر من زمان روزنامه نگاری ذوقی و قریحه‌ای گذشته و روزنامه‌نگاری خانوادگی و مادرزادی دیگر کارساز نیست.
دیگر وقت آن است که مدیران به نشریات به عنوان یک بنگاه اقتصادی نگاه کنند و مهم‌ترین عامل موفقیت یک بنگاه اقتصادی مدیریت آن است. اگر مدیران نشریات توجه به اقتصاد نشریه را در اولویت قرار دهند، رونق، نشاط و ماندگاری آن تضمین شده است و در کنار آن سایر عوامل نیز می‌توانند با جناحپشتوانه‌ای قوی، احساس کنند امنیت شغلی دارند و در ارتقای سطح کیفی نشریه خود بکوشند.
بنابراین اولین قدم، حل مشکلات مالی و اقتصادی مدیران جراید است که با هم‌فکری آنان، برنامه‌ریزی خواهد شد و طرح‌هایی هم در دست اقدام داریم که در مجمع عمومی مطرح خواهد شد بنابراین نباید با فرافکنی همه‌ی تقصیر‌ها را گردن مسئولان دولتی انداخت بلکه با جلب توجه و توجیه مسئولان و سوق دادن امکانات به سمت مطبوعات و اتخاذ راه‌کارهایی مناسب، راه برون رفت از بن بست فعلی نشریات محلی که خواسته یا ناخواسته اعتماد مردم را از خودشان سلب کرده‌اند، پیدا کرد.
 برنامه‌ی دیگر این انجمن، حل مشکل چاپ ارزان نشریات است که در این رابطه بازسازی مجدد چاپخانه‌ی کارمانیا که سهام‌داران آن مدیران نشریات محلی هستند، کمک بزرگی در حل این مشکل خواهد کرد و ان‌شاالله با سرمایه‌گذاری آنان، مشکل لیتوگرافی هم که بخشی از وسائل آن در این شرکت وجود دارد، حل خواهد شد.
فعالیت دیگری که در این انجمن باید سامان بگیرد، حل مشکل توزیع نشریات محلی است.
چرا که هیچ محصولی به سرعت روزنامه فاسد نمی‌شود؛ به همین دلیل توزیع نشریات کار پیچیده‌ای است. امروز به لحاظ نبود درک درست مدیران از چرخه‌ی تولید، توزیع و مصرف، نابه‌سامانی‌هایی برای تولیدکنندگان به‌ وجود آمده است و این مهم برای مطبوعات هم مصداق دارد. متاسفانه سیستم توزیع مطبوعات هنوز سنتی است که باید با همت مدیران مطبوعات، طرح‌هایی که در دست اقدام داریم؛ عملی شود که از آن جمله توزیع هوشمند، ایجاد صندوق‌های توزیع در مراکز پر جمعیت، وارد کردن پست ارزان در شبکه‌ی توزیع نشریات، نظام مشترک توزیع برای همه‌ی رسانه‌ها و توزیع نشریات براساس دوره‌ی انتشارآن است.
حل مشکل مسکن و ایجاد رفاه برای روزنامه‌نگاران از طریق  ایجاد تعاونی‌های مسکن و مصرف، تاسیس باشگاه روزنامه‌نگاران برای پرکردن اوقات فراغت این قشر زحمت‌کش، راه‌اندازی کتاب‌خانه‌ی تخصصی و ایجاد بانک اطلاعات مطبوعات، تلاش برای ایجاد مدرسه‌ی دائمی روزنامه‌نگاری، تاسیس دانشکده‌ی خبر و اضافه شدن رشته‌ی ارتباطات در دانشگاه کرمان و برگزاری دوره‌های آموزش تخصصی در همه‌ی زمینه‌ها برای رفع نواقص حرفه‌ی روزنامه‌نگاری، تشکیل کمیته‌ی پیش‌کسوتان و ارج نهادن به صاحبان قلم و اندیشه با برگزاری جشنواره‌های ادواری در همه‌ی زمینه‌های مرتبط با روزنامه‌نگاری از جمله برنامه‌های این انجمن خواهد بود. از مهم‌ترین فعالیت‌های این انجمن صنفی، تشکیل کمیته‌ی نظارت بر فعالیت‌های روزنامه‌نگاری است؛ چرا که با عدم نظارت، متاسفانه افراد سودجو و شهرت طلب در این حرفه‌ی مقدس نفوذ کرده و به شخصیت روزنامه‌نگاران واقعی خدشه وارد کرده‌اند که بایستی با ارایه‌ی الگوهای مناسب، دست آنان را از مطبوعات قطع کرد.
این انجمن صنفی با جناح‌های مختلف چگونه کنار می‌آید؟
همان طور که گفتم به لحاظ نبود احزاب، ناخواسته فعالیت مطبوعاتی سیاسی است. از طرفی تکثر آرا و عقاید باعث شده است که افراد زیادی مجوز نشریه گرفته و فعالیت نمایند؛ ولی در این انجمن سوگند نامه‌ای تدوین شده که در ابتدای عضوگیری به مدیران داده خواهد شد که به هیچ وجه عقاید سیاسی خود را در امور صنفی دخالت ندهند و صرفا به امور حرفه‌ای خود بپردازند.
 باتوجه به این‌که در حال حاضر مدیر عامل چاپ کارمانیا هستید، آیا این چاپخانه قادر به حل مشکل چاپ مطبوعات محلی خواهد بود؟
بله. اصلا هدف اصلی تاسیس این چاپخانه، حل مشکل چاپ نشریات محلی بود و در کنار آن پشتوانه‌ی مالی برای مدیران جراید است. این شرکت که در سال 80 با پیش‌نهاد خانه‌ی مطبوعات و حسن نظر مرحوم «محمودی» استاندار وقت و با سهام‌داری 25 نفر از مدیران مسئول مطبوعات محلی تاسیس شد، نقش زیادی در حل مشکل چاپ مطبوعات داشت؛ ولی در سال های گذشته به دلایلی دچار بحران شد و به مرز ورشکستگی رسید که در سال 87 به یاری خدا، همت هیئت مدیره‌ی فعلی و عنایت ریاست محترم جمهوری در بخشودگی جرایم بانکی آن، مجددا بازسازی شد و در حال حاضر تعداد زیادی از نشریات محلی کرمان را با کیفیت عالی چاپ می‌کند.
هدف ما پس از تاسیس انجمن صنفی، این است که کلیه‌ی مدیران جراید سهام‌دار آن شوند و نشریات خود را در چاپخانه‌ی اختصاصی خودشان چاپ کنند که این طرح در هیئت مدیره به تصویب رسیده و شرکت آمادگی پذیرش عضو جدید را دارد. تلاش ما بر این است که این چاپخانه به اهداف اولیه‌ی خود که همانا ایجاد پشتوانه‌ی مالی برای مدیران مطبوعات محلی بود، برگردد.
ارتباط این انجمن صنفی با خانه‌ی مطبوعات چگونه است؟
همان طور که می‌دانید درسال 78 زمینه‌ی تشکیل اولین تشکل صنفی مطبوعات توسط وزارت ارشاد فراهم شد و به عنوان یک طرح برای تاسیس تشکیلاتی که امور مطبوعات را به خودشان واگذار نماید؛ به روزنامه نگاران کشور پیش‌نهاد شد. این پیش‌نهاد در کرمان با استقبال برخی از اهالی دل‌سوز مطبوعات مواجه شد و به دنبال آن کرمان به عنوان استانی پیش‌رو از بنیان‌گذاران این تشکیلات شد و خانه‌ی مطبوعاتش شکل گرفت.
مشکل اولین اساس‌نامه این تشکیلات، ترکیب ناهم‌گون اعضای شورای مرکزی این خانه بود که درآن همه‌ی عوامل دست اندرکار مطبوعات محلی از مدیر مسئول، سردبیر، نویسنده و خبرنگاران محلی و نیز نمایندگان روزنامه‌های سراسری در آن حضور داشتند که بعضا منافع مشترکی با هم نداشتند. در صورتی‌که ماهیت یک تشکیلات صنفی، اشتراک منافع اعضا آن است. یعنی عده‌ای با منافع مشترک دور هم جمع شوند و پیرامون مشکلات خود چاره‌اندیشی کرده و امکانات کشور را در مسیر توسعه‌ی حرفه‌ی خود به کار گیرند. بنابراین تفاوت عمده‌ی این‌گونه تشکیلات با خانه‌ی مطبوعات کاملا مشخص می‌شود.
این انجمن  صنفی در واقع مکمل خانه‌ی مطبوعات است و مسلما هر دو تشکیلات می‌توانند در کنار هم به حل مشکلات مطبوعات کمک کنند.
تفاوت این انجمن صنفی با خانه‌ی مطبوعات در این است که اعضای آن یک دست و همه از مدیران مسئول نشریات محلی هستند. آنچه در این برهه از زمان مهم است؛ تشریک مساعی همه‌ی دست‌اندرکاران فرهنگی استان برای ارتقای سطح کیفی نشریات محلی و حرکت به سمت داشتن روزنامه‌هایی در شان مردم فهیم کرمان است.