به مناسبت روز جهانی مبارزه با دخانیات

روز ‪ ۳۱‬ماه مه که امسال مصادف با ‪ ۱۰‬خرداد است در تقویم مناسبت های جهانی به نام "روز جهانی مبارزه با دخانیات " نام گذاری شده است.

شاید هر فردی در طول زندگی‌اش بارها درباره زیان های سیگار مطالبی شنیده یا خوانده باشد ، اما نکته مهم آن است که در بسیاری موارد هشدارهای کارشناسان در این خصوص جدی گرفته نمی‌شود و در برخورد باچنین پدیده ای تنها به هشدارهای سطحی و ظاهری بسنده می‌شود.

این در حالی است که آمار نشان می‌دهد سیگار نه تنها عامل بسیاری از بیماری‌ها بلکه از مهمترین عواملی است که فرد را به سوی مصرف مواد مخدر می‌کشاند و به همین دلیل باید هر چه سریع تر جهت مقابله با آن نقشه راهبردی ترسیم شود.

آمارها نشان می‌دهد اکثر افرادی که سابقه مصرف سیگار را دارند و بطور مرتب سیگار می‌کشند ممکن است در نهایت - حتی برای یک بار مصرف - به استعمال مواد مخدر روی آورند.

آمار نشان می‌دهد ‪۹۰‬درصد معتادان به انواع موادمخدر که توسط ماموران نیروی انتظامی دستگیر شده‌اند پیش ازآنکه معتاد شوند سیگاری بوده اند.

بنابراین اگر سیگار را سرآغاز اعتیاد به مواد افیونی و بسیاری
ناهنجاری های دیگر بدانیم به بیراهه نرفته ایم.

به طور متوسط -فردی که سیگار می‌کشد. ‪ ۱۳‬الی ‪ ۱۴‬سال زودتر از افراد غیر سیگاری می‌میرد و خطر مرک بسته به تعداد سیگار و مدت زمان سیگاری بودن متفاوت است . خطر مرگ برای کسی که در روز ‪ ۲‬بسته سیگار می‌کشد نسبت به فرد غیر سیگاری ‪ ۲‬برابر بیشتر است . علاوه بر این، هر چه مدت زمان سیگاری بودن فرد بیشتر شود، این خطر هم بیشتر می‌شود.

در آمریکا سالانه بیش از ‪ ۴۴‬هزار نفر بر اثر مصرف سیگار جان خود را از دست می‌دهند ،یعنی از هر ‪ ۵‬مرک در آمریکا یکی به علت سیگار است .

امروزه در کشورهای پیشرفته روز به روز با تمهیدات مختلف سعی دارند مصرف سیگار را کاهش دهند.

برای نمونه دولت انگلیس برنامه بلند مدتی را برای مبارزه با دخانیات اغاز کرده و گزارش های خبری نشان می‌دهد که بخش فرهنگی اتحادیه اروپا از صاحبان صنایع فیلم سازی درخواست کرده است که از نشان دادن هنرپیشه های سینما در حال کشیدن سیگار در آثار تصویری خودداری کنند.

در برخی کشورهای پیشرفته شرکت های دخانیات حق تبلیغ محصولات خود را در داخل کشور ندارند. در برخی از این کشورها نیز نوع سیگاری که برای صدور به کشورهای در حال توسعه تهیه می‌کنند دارای نیکوتین بیشتر و فاقد استاندارد است.

برای نمونه سیگار "‪ " ۵۵۵‬که در انگلیس تولید می‌شود در عرضه داخلی خود دارای نیکوتین کمتر و در حد استانداردهای مجاز است درحالی که همین نوع سیگار که به کشورهای افریقایی صادر می‌شود دارای نیکوتین بیشتر و خارج از استاندارداست.

سازمان بهداشت جهانی به تازگی اعلام کرده است که بیش از یک میلیارد نفر در جهان به کشیدن سیگار معتادند که دو سوم آنها در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند و با توجه به چنین روندی در آینده ای نزدیک بیش از ‪ ۷۰‬درصد قربانیان سیگار در این کشورها هستند.

متاسفانه آمارهایی که در چند سال اخیر درباره مصرف دخانیات درایران توسط مقام های ذی صلاح ارایه شده بسیار نگران‌کننده است.

وزارت بهداشت و درمان به تازگی اعلام کرده است که بیش از ‪ ۵۰‬هزار نفر سالانه در کشور به خاطر کشیدن سیگار جان خود را از دست می‌دهند و از این نگران‌کننده تر اینکه سن اعتیاد به سیگار روزبروز کاهش می‌یابد.

آمارهای رسمی حکایت ازاین دارد که درمیان نوجوانان و جوانان ایرانی در طی ‪ ۲‬سال اخیر کشیدن سیگار بیش از ‪ ۱۷‬درصد افزایش داشته است و در این میان - دختران جوان به دلیل تاثیرپذیری بیشتر از گروههای همسان ، کمبود فعالیت های تفریحی و برخی عوامل دیگر سهم بیشتری ازاین افزایش را به خود اختصاص داده اند.

کارشناسان دلایل مختلفی برای گسترش مصرف سیگار در ایران ارائه می‌کنند دوستی های نامناسب ، کمبود مراکز و امکانات تفریحی برای جوانان ، بی توجهی مراکز آموزشی کشور به این معضل، راحتی دسترسی به سیگار برای همه سنین، پایین بودن قیمت آن ، قاچاق سیگار خارجی ، عدم رعایت ممنوعیت قانون کشیدن سیگار در مجامع عمومی،ازجمله این عوامل است.

بدون تردید توجه به دلایل گسترش مصرف سیگار در ایران می‌تواند به نوعی برای مسوولان ذی ربط برای حل این معضل کمک کند.

برای مبارزه با اعتیاد و جلوگیری از گسترش آن می‌توان از اعتقادات و انگیزه های مذهبی کمک گرفت.

از آن جایی که عنصر مذهب در میان ملت ایران عنصری مسلط است ، علمای مذهبی می‌توانند با فتواهایی که دراین‌باره صادر می‌کنند نقش موثری برای جلوگیری از گرایش جوانان به سیگار داشته باشند.

از: عمادالدین فیاضی