نگاهی به بازارهای تاریخی کرمان

استان کرمان با سابقه‌ای کهن در تاریخ این مرز و بوم از هر دوره و زمانی بناهایی به یادگار دارد.

بازارهای تاریخی و پر تعداد کرمان از جمله این بناها بشمار می‌روند.

بازار اصلی کرمان در مرکز بافت قدیم با مظاهر زیبایی از دوره‌های گذشته به یادگار مانده که ویژگیهای معماری آن موجب شگفتی گردشگران می‌شود.

بازار کرمان یکی از مهمترین بازارهای ایرانی بشمار می‌رود که مجموعه‌های باارزشی از جمله مجموعه "گنجعلیخان، ابراهیم‌خان و وکیل" را در خود جای داده است.

بازار گنجعلیخان کرمان حد فاصل بین چهارسوق و بازار اختیاری و در بخش جنوبی میدان گنجعلیخان قرار گرفته است.

این بازار سبک معماری بسیار جالبی از عصر صفوی به یادگار دارد و در سمت چپ آن ‪ ۱۶‬طانما، بازار را به میدان گنجعلیخان مربوط می‌سازد.

بازار ابراهیم‌خان یا بازار زرگرها از دیگر بازارهای قدیمی کرمان مربوط به دوران قاجار است.

این بازار به صورت یک راسته متقاطع عمود بر بازار کلاه‌مالی و به موازات بازار کفاشها واقع شده است.

در طرفین سر در ورودی آن مدرسه، حمام و آب انبار قرار دارد که کاشیکاری سردر آن در نوع خود بی‌نظیر است.

این بازار در ابتدا و انتها به دو در بزرگ چوبی که در ساعات و ایام تعطیل بسته می‌شوند مجهز است.

این بازار که به قیصریه زرگری نیز معروف است ‪ ۵۰‬باب مغازه دارد و اگر چه در زمان قاجار ساخته شده اما فضاهای معماری آن از عصر صفوی الهام گرفته است.

بازار کلاه‌مالی کوچکترین راسته بازار کرمان است که با داشتن ‪ ۱۳‬باب مغازه تنها نام و نشان گذشته را دارا است زیرا از کلاه‌مالی و کلاه‌فروشی در آن خبری نیست.

در انتهای بازار اختیاری، بازار و مجموعه وکیل قرار دارد که از زیباترین بازارهای کرمان محسوب می‌شود.

بازار وکیل مطابق الگوی بازارهای ایرانی دراز و کشیده ساخته شده و هر صنف در بخش خاصی از آن قرار داشته است.

بازار حاج آقاعلی از انتهای بازار کفاشها آغاز می‌شود و به خیابان شریعتی روبروی بازار عزیز خاتمه می‌یابد.

از مکانهای دیدنی در طول این بازار می‌توان به مدرسه معصومیه و مجموعه حاج آقا علی اشاره کرد.

بازار میدان ارگ غربی‌ترین قسمت بازار کرمان است که مانند مستطیلی دور محوطه میدان توحید (ارگ) را احاطه کرده است.

نمای اطراف میدان در سالهای اخیر توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان هماهنگ با معماری قدیم بازسازی شده است.

در ضلع شرقی بازار میدان ارگ، سردر ورودی بازار سرتاسری کرمان قرار دارد.

بازار سرتاسری کرمان از میدان ارگ شروع و به خیابان میرزارضای کرمانی ختم می‌شود.

هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از حکام و فرمانروایان این دیار ساخته شده است.

بازار سرتاسری کرمان با ‪ ۱۲۰۰‬متر طول و جهت شرقی غربی یکی از طولانی ترین راسته بازارهای ایران محسوب می‌شود.

بازار مسگری شمالی نیز در شمال میدان گنجعلیخان قرار گرفته است.

در غرب این بازار که ‪ ۸۸‬متر طول و ‪ ۶‬متر عرض دارد چهارسوق مسگری واقع شده و شرق آن به بازار کلاه مالی متصل می‌شود.

اولین بخش از بازارهای شرقی - غربی بازار ارگ است که از میدان ارگ شروع و به چهارسوق گنجعلیخان ختم می‌شود.

این بازار به دو بخش فرعی‌تر به نام بازار نقارخانه و بازار سراجی تقسیم می‌شود.

در گذشته در طبقه بالای نقارخانه، نقاره می‌نواخته‌اند که به همین دلیل به این نام شهرت یافته است.

چهارمین قسمت بازار کرمان که از انتهای بازار جنوبی گنجعلیخان شروع و تا اول بازار وکیل امتداد می‌یابد بازار اختیاری است.

در این بازارمسجد، کاروانسرای گلشن ، بازارچه سرداری و در انتهای آن حمام (چایخانه سنتی) وکیل قرار گرفته است.

بازار مظفری کرمان هم از انتهای بازار وکیل شروع و به خیابان میرزا رضای کرمانی محل قدیم دروازه مسجد ختم می‌شود.

در این بازار تکیه(صفه) عزاخانه، بازار قدمگاه و بخشی از مسجدجامع کرمان قرار گرفته است.

بازارهای کرمان علاوه بر تاثیر در اقتصاد این شهر در زمینه جذب گردشگر داخلی و خارجی نقش بسزایی ایفا می‌کنند و بازسازی و توجه هر چه بیشتر به این بناهای تاریخی ضرورتی انکارناپذیر است.